KORONER ANJÄ°YOGRAFÄ°
Koroner anjiyografi; kalbi besleyen damarların görüntülenmesi yöntemidir. Katater laboratuarında yapılır. Kalbi besleyen damarlarının içine anjiografi cihazında görülebilen kontrast madde verilerek kalp damarlarının anatomisi gözlenir.
Kalp damarlarının kalbi beslemede yetersiz kaldığının düÅŸünüldüÄŸü, buna ait deliller olduÄŸu durumlarda yapılır. Eforla oluÅŸan göÄŸüs aÄŸrısı , eforla gelen nefes darlığı, eforla gelen mide yanması olan hastalarda ve bu sebeple uygulanan efor testinin anormal olduÄŸu durumlarda ya da son zamanlarda giderek artan ya da istirahatla dahi gelmeye baÅŸlayan uzun süren göÄŸüs aÄŸrılarında, ani kalp krizinde tanıyı kesinleÅŸtirmek ve tedaviyi planlamak için uygulanan bir tanı yöntemidir.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Riskleri var mıdır?
Anjiyografi giriÅŸimsel bir iÅŸlemdir. Dolayısıyla da tamamen risksiz bir uygulama deÄŸildir. En ciddi riskleri: ölüm, inme ve anjiyografi sırasında kalp krizi geçirme olasılığıdır ancak bu riskler toplamda 1/1000 den azdır. Bunun dışında ,
-
Kullanılan opak maddeye bağlı alerji gelişmesi,
-
Anjiyo giriÅŸ yerindeki damarda geliÅŸen komplikasyonlar (hematom, atardamar ile toplardamar arasında fistül, anevrizma dediÄŸimiz damar duvarında balonlaÅŸma gibi).
-
Nadiren de bazı hastalarda yine kullanılan opak maddeye baÄŸlı akut böbrek yetmezliÄŸidir.
Anjiyografi öncesi hazırlık aÅŸamasında nelere dikkat edilmelidir?
Anjiyo öncesi kesilmesi gereken bir takım ilaçlar var. Bu konuda hasta doktoru tarafından bilgilendirilecektir. Bunun yanı sıra planlı vakalarda 6 saatlik açlık gerekmektedir. Bunun dışında hastanın doktoru tarafından belirtilmedikçe özel bir hazırlığa gerek yoktur.
​
Anjiyo işlemi nereden yapılır?
Sıklıkla radial arter dediÄŸimiz el bileÄŸi bölgesinden ve nadiren kasık bölgesindeki femoral arterden uygulanmaktadır. Lokal anestezi altında uygulanan bir iÅŸlemdir. KiÅŸinin aÄŸrı eÅŸiÄŸine göre deÄŸiÅŸkenlik göstermekle beraber genellikle sadece lokal anestezi yapılırken uygulanan iÄŸne acısından fazla bir aÄŸrı hissedilmez.
Kasıktan mı koldan mı yaptıralım?
Anjiyo uygulanan kiÅŸinin fiziksel özelliklerine göre deÄŸiÅŸkenlik gösterir. EÄŸer hastanın karın ve bacak damarlarında bilinen tıkanıklıklar varsa, özellikle kasık ve karın bölgesi fazla kilolu olan kiÅŸilerde koldan anjiyo uygulaması komplikasyonları azaltmak adına daha saÄŸlıklıdır. Bunun yanı sıra el bileÄŸi ince dolayısıyla da el bileÄŸi damarı ince olan zayıf bayanlarda kasık damarından anjiyo uygulamak hem hasta hem de uygulayan hekim için daha kolay ve saÄŸlıklı olacaktır.
​
Koldan ya da kasıktan yapılan anjiyonun avantaj/dezavantajları nelerdir?
Kalp damarlarına ulaÅŸtıktan sonra kalp damarları ile ilgili alınan görüntüler ve yorum açısından her iki yoldan yapılan anjiyo arasında bir fark yoktur. Sadece el bileÄŸinden anjiyonun uygulandığı atardamarın (radial arterin) komÅŸuluÄŸunda ven ya da sinir bulunmamaktadır. Ayrıca bu arter daha yüzeyel seyrettiÄŸi için anjiyo sonrasında bu damarda kanama kontrolü kasık damarına göre daha kolay saÄŸlanmaktadır. Kısacası; el bileÄŸinden uygulanan anjiyoda giriÅŸ yerine baÄŸlı komplikasyonlar (kanama, ÅŸiÅŸme) yok denecek kadar azdır. Bunun yanı sıra el bileÄŸi arteri kasık arterine göre daha ince ve spazm dediÄŸimiz iÅŸlem sırasında büzüÅŸmeye daha meyildir. Bu da bu yolla kalp damarlarına ulaÅŸmayı özellikle ince yapılı kiÅŸilerde engellemektedir.
​
Anjiyo bize hangi bilgileri verir?
Anjiyoda kalp damarları görüntülenerek; damarların ne büyüklükte olduÄŸu, damarların çapı, damarlarda daralma olup olmadığı, daralmışsa ne kadar daraldığı, darlığın nerede olduÄŸu, darlığın uzunluÄŸu, darlıkta kireçlenme olup olmadığı, damarın içinde pıhtı olup olmadığı damarın düz mü kıvrımlı mı olduÄŸu bilgileri alınır. Ve koroner anjiyografi tamamıyla tanısal bir yöntemdir. Çıkan sonuca göre tedavi (ilaç tedavisi, balon-stent- by-pass) planlanır.
​
Anjiyografi sonrası ne kadar süre istirahat gerekir (Hastane ortamında ve evde)?
Kasık damarından uygulanan anjiyo sonrası; kanama kontrolü amacıyla hastanın 4-6 saat yatarak istirahatı gereklidir. Bundan sonra hekim kontrolünde kasık bölgesinde bir problem yoksa hasta mobilize olur, hastaya stent veya balon iÅŸlemi uygulanmışsa 1 gün hastanede izenmesi gereklidir.
El bileÄŸinden yapılan anjiyoda ise hasta anjiyodan hemen sonra mobilize olabilir. Yine 1-2 saatlik gözlem ardından hastaya stent veya balon yapılmamışsa taburcu edilebilir. Balon veya stent iÅŸlemi uygulanmışsa 1 gün hastanede izlenmesi gerekir.Evde ise hastanın doktoru tarafından özel bir ÅŸey belirtilmemiÅŸse kiÅŸi birkaçgün sonra normal yaÅŸamına dönebilir.
​
Anjiyografiden sonra kiÅŸi nelere dikkat etmelidir?
Kasık bölgesinden uygulanan anjiyo sonrası 1-2 gün içinde uzun süren yolculuk yapmak, ağır bir ÅŸey kaldırılması önerilmez. Yine el bileÄŸinden yapılan anjiyo sonrası ağır kaldırmak birkaç gün için önerilmez.Hastanın anjiografiden bir kaç gün önce ve birkaçgün sonrasına kadar bol su içmesi önerilir.(opak maddenin böbrekler vasıtasıyla daha hızlı atılması açısından)
​
Hangi durumlar söz konusu olduÄŸunda hekim aranmalıdır?
-
Anjiyo giriÅŸ yerinde kanama,
-
ÅžiÅŸlik,
-
Geniş bir alanı kaplayan morluk ya da şiddetli ağrı olması,
-
GöÄŸüs aÄŸrısı olması,
-
Tansiyon düÅŸmesi bulguları olması durumunda hastaneye baÅŸvurup hekim tarafından deÄŸerlendirilmek doÄŸru olacaktır.